Jeżeli myślisz o założeniu własnej działalności gospodarczej, to gratuluję. Znaczy to, że masz już pomysł i możesz zacząć zarabiać. Zachęcam do rozpoczęcia działalności na próbę, wykorzystując konstrukcję działalności nierejestrowej. Jest to bardzo proste. Zapraszam do zapoznania się z najważniejszymi kwestiami, o których musisz pamiętać.

Działalność nierejestrowa. Podstawowe informacje.

Działalność nierejestrowana została wprowadzona do naszego systemu prawnego 30 kwietnia 2018 na fali pakietu Konstytucji Biznesu. Miała zniwelować szarą strefę związaną z drobną działalnością prywatnych osób, która zarejestrowana w CEIDG ostatecznie okazywała się nierentowna. Jak to bywa z takimi rozwiązaniami, nowa konstrukcja prawna sprawiła wiele problemów z ich interpretacją.

Działalność nierejestrowa nazywana jest działalnością nieewidencjonowaną, jednak nazwa ta nie znaczy, że nic nie trzeba ewidencjonować. Musimy wziąć pod uwagę cztery kwestie, które rozpatrywane będą w zależności od typu działalności, którą chcemy prowadzić.

Kto może prowadzić taką formę działalności?

• osoba pełnoletnia będąca osobą fizyczną,
• przychód należny z wykonywanej pracy, w żadnym miesiącu, nie przekracza 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2020 r. będzie to kwota 1300 zł brutto). Do przychodu zaliczamy wszystkie kwoty, jakie należą nam się od klientów za wykonaną pracę, niekoniecznie fizycznie wpłacone,
• jeśli w ostatnich 60 miesiącach nie prowadziłeś działalności gospodarczej. Sprawdzana jest rejestracja w CEIDG w ostatnich 5 latach.

Działalność nierejestrowa musi mieć znamiona działalności gospodarczej, czyli musi być zorganizowana, nastawiona na zarobek i ciągła, z zachowaniem warunku wielkości przychodu należnego.

Kto nie może skorzystać z tej formy działalności?

• biura rachunkowe – w zakresie usługowego prowadzenie ksiąg rachunkowych
• spółki cywilne
• działalności koncesjonowane i wymagające zezwoleń

Działalność nierejstrowa a ZUS

Nie zgłaszamy działalności nierejestrowanej do ZUS, nie opłacamy składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Z racji tego nie przysługują nam żadne świadczenia społeczne.

Działalność nierejestrowa a VAT

Kwestia VATu regulowana jest w ustawie o VAT, gdzie jest jasno napisane, że jeśli prowadzi się działalność gospodarczą (warunek zorganizowania, zarobkowy i ciągłości) podlega się pod VAT. Działalność nierejestrowana jest działalnością gospodarczą, więc kwestia VATu takiego przedsiębiorcę obowiązuje.

Nie musimy rejestrować się do VATu, jeśli nasza działalność podlega pod ustawowe zwolnienie. Istnieją dwa typy zwolnienia:

• Przedmiotowe (art. 43 ust.1 ustawy o VAT) np. korepetycje, nauczanie języków obcych.
• Ogólne (obrót roczny do 200 000 zł)

Działalność nierejestrowa z uwagi na limit obrotów podlega w większości przypadków pod zwolnienie ogólne. Ustawa o VAT wprowadziła wykluczenia zwolnienia w art. 113 ust 13 ustawy o VAT, gdzie wymienione są działalności i usługi, które nie mogą korzystać ze zwolnienia. Jest to handel monetami, platyną, złotem, srebrem, elektroniką, preparatami kosmetycznymi czy toaletowymi, a także usługi doradcze, prawnicze, jubilerskie, ściąganie długów i factoring.

Za wykonaną usługę wystawia się fakturę lub rachunek. Trzeba pamiętać, aby na fakturze zawrzeć informację o podstawie zwolnienia z VAT (art. 106i ust.6). W artykule tym znajdziecie również wymienione elementy faktury.

Mimo zwolnienia z VAT, jako podatnicy, musimy prowadzić ewidencję sprzedaży (art. 109 ust. 1 ustawy o VAT). Ma to na celu sprawdzenie, czy limit przychodu nie został przekroczony. Rejestrujemy każdą transakcję.

Działalność nierejestrowa a kasa fiskalna

Nie jest prawdą, że każda działalność nierejestrowana jest zwolniona z posiadania kasy fiskalnej. Nie ma to żadnego związku ze zwolnieniem z VAT. Na szczęście, kasy fiskalnej nie muszą posiadać przedsiębiorcy, którzy mają limit obrotu do 20 000, co przy działalności nierejestrowanej jest spełnione (12*1300 zł). Kasa fiskalna musi być obowiązkowo kupiona, gdy zajmujemy się handlem wyrobami z metali szlachetnych, perfumami i wódami toaletowymi, zapisanymi i niezapisanymi nośnikami danych. Usługi kosmetyczne, fryzjerskie lub kulturalne również muszą mieć kasę fiskalną.

Działalność nierejestrowa a PIT

Przychody z działalności nierejestrowanej zgłasza się podczas wypełniania zeznania rocznego, jako przychody z innych źródeł (poz. 39 zeznania) w PIT36. „Przychody” więc dochód pomniejszony o koszty. Należy zwrócić uwagę, że zmusza to nas do rejestracji kosztów poniesionych na działalność nierejestrowaną np. zakup laptopa, artykułów biurowych. Żeby wydatek mógł być ujęty do kosztów uzyskania przychodu, musi spełniać warunki celowości, nie może znajdować się na liście wydatków wykluczonych (art. 23 ustawy PIT), koszt musi zostać faktycznie poniesiony i udokumentowany.

Pozostałe kwestie prawne

Musisz pamiętać, że oprócz kwestii wymienionych powyżej obowiązują regulacje prawne związane z RODO czy prawami konsumenta od odstąpienia od umowy.

Działalność nierejestrowana jest prosta w swojej konstrukcji, ale wymaga wiedzy i przestrzegania kilku zasad. A teraz, drogi przedsiębiorco, działaj!